طی دهه گذشته، رشد قابل توجهی در توسعه و پذیرش ارزهای دیجیتال، که به عنوان ارزهای رمزنگاری شده یا کریپتوکارنسی نیز شناخته میشوند، بوده است. در حالی که اقتصادهای توسعه یافته مانند ایالات متحده و اروپا در خط مقدم این روند بودهاند، کشورهای در حال توسعه به تدریج در حال جبران هستند.
هدف این مقاله از بلاگ آدام مرادی، بررسی بازار ارز دیجیتال در کشورهای در حال توسعه و تحلیل پتانسیل آن برای رشد آینده است.
برای دستیابی به این هدف، وضعیت فعلی بازار ارزهای دیجیتال در کشورهای در حال توسعه را مورد بحث قرار میدهیم، عواملی را که بر پذیرش آنها تأثیر میگذارند، و فرصتهای بالقوه برای رشد در آینده را شناسایی میکنیم.
وضعیت فعلی ارزهای دیجیتال در کشورهای در حال توسعه
اگرچه ارزهای دیجیتال هنوز برای اکثر مردم نسبتاً جدید هستند، اما در بسیاری از کشورهای در حال توسعه نفوذ قابل توجهی به دست آوردهاند. به عنوان مثال، در آفریقا، در چند سال گذشته علاقه بسیار به ارزهای دیجیتال وجود داشته است.
بر اساس نظرسنجی انجام شده توسط Statista در سال 2020، نیجریه دارای بالاترین درصد کاربران اینترنت است که دارای ارزهای رمزنگاری شده یا استفاده میکنند (32%). آفریقای جنوبی و کنیا به ترتیب با 17 درصد و 14 درصد در رتبههای بعدی قرار گرفتند.
در آسیا، کشورهایی مانند هند، اندونزی و فیلیپین نیز علاقه زیادی به ارزهای دیجیتال نشان دادهاند. گزارش Chainalysis نشان میدهد که صنعت ارزهای دیجیتال هند در سال 2020 رشد قابل توجهی داشته است و حجم معاملات و تعداد کاربران افزایش یافته است.
در اندونزی، تعداد مبادلات ارز دیجیتال افزایش یافته است و دولت حتی مقرراتی را برای حمایت از رشد این صنعت اعمال کرده است. در همین حال، بانک مرکزی فیلیپین چندین صرافی ارز دیجیتال را برای فعالیت در این کشور تایید کرده است.
عوامل موثر بر پذیرش ارزهای دیجیتال در کشورهای در حال توسعه
عوامل متعددی بر پذیرش ارزهای دیجیتال در کشورهای در حال توسعه تأثیر میگذارد. در اینجا به برخی از آنها اشاره می کنیم:
شمول مالی: یکی از محرکهای اولیه پذیرش ارزهای دیجیتال در کشورهای در حال توسعه، شمول مالی است. بسیاری از مردم این کشورها به خدمات بانکداری سنتی دسترسی ندارند و این امر مشارکت در تراکنشهای مالی را برای آنها دشوار میکند.
در واقع ارزهای دیجیتال ابزار جایگزینی برای انجام تراکنشهای مالی بدون نیاز به حساب بانکی هستند.
“شمول مالی به در دسترس بودن و دسترسی به خدمات مالی برای افراد و کسب و کارها، به ویژه آنهایی که محروم یا به حاشیه رانده شدهاند، اشاره دارد. در واقع شامل دسترسی به خدمات بانکی مانند حسابهای پس انداز، اعتبار، بیمه و سایر محصولات مالی است که میتواند به مردم کمک کند رفاه مالی خود را بهبود بخشند و در اقتصاد رسمی مشارکت کنند. “
“ شمول مالی عاملی حیاتی در کاهش فقر، ارتقای رشد اقتصادی و افزایش برابری اجتماعی است”
حواله ها: کشورهای در حال توسعه اغلب به شدت به حوالههای شهروندان خود که در خارج از کشور کار میکنند وابسته هستند. ارزهای دیجیتال میتوانند ارسال پول از طریق مرزها را برای مردم آسانتر و ارزانتر کنند که به طور بالقوه میتواند جریان حواله به این کشورها را افزایش دهد.

تورم: کشورهایی که تورم بالایی دارند ممکن است ارزهای دیجیتال را در مقایسه با ارز فیات محلی خود به عنوان یک ذخیره ارزش پایدارتر و قابل اعتمادتر ببینند. به عنوان مثال، زیمبابوه در گذشته تورم فوق العادهای را تجربه کرد که باعث شد بسیاری از مردم به بیت کوین به عنوان پوششی در برابر تورم روی بیاورند.
مقررات دولتی: سطح مقررات دولتی نیز میتواند بر پذیرش ارزهای دیجیتال در کشورهای در حال توسعه تأثیر بگذارد. برخی از کشورها مقرراتی را ایجاد کردهاند که از رشد صنعت ارزهای دیجیتال حمایت یا تشویق میکند، در حالی که برخی دیگر مقررات سختگیرانهای را اجرا کرده اند که رشد آن را محدود میکند.
ثبات اقتصادی: یکی دیگر از عوامل موثر بر پذیرش ارزهای دیجیتال در کشورهای در حال توسعه، ثبات اقتصادی است. بسیاری از کشورهای در حال توسعه نا اطمینانی سیاسی و اقتصادی را تجربه میکنند که منجر به کاهش ارزش پول و تورم میشود. ارزهای دیجیتال میتوانند یک ذخیره پایدارتر از ارزش و ابزار مطمئنتری برای انجام تراکنش ها فراهم کنند.
فناوری موبایل: در دسترس بودن گسترده تکنولوژی تلفن همراه در کشورهای در حال توسعه، دسترسی به ارزهای دیجیتال را افزایش داده است. بسیاری از مردم این کشورها به تلفنهای هوشمند و سایر دستگاههای تلفن همراه دسترسی دارند و استفاده از ارزهای دیجیتال را برای آنها آسان تر میکند. در برخی موارد، خدمات پول موبایلی نیز با پلتفرمهای ارز دیجیتال ادغام شدهاند و دسترسی به آنها را افزایش میدهند.
تراکنشهای خارج از مرزی: امکان انجام تراکنش های فرا مرزی به راحتی و ایمن یکی دیگر از مزایای قابل توجه ارزهای دیجیتال در کشورهای در حال توسعه است. روشهای سنتی ارسال پول از طریق مرزها اغلب کند، پرهزینه و نیازمند واسطه هستند. ارزهای دیجیتال به مردم این امکان را میدهند که بدون نیاز به واسطه، سریع و مستقیم پول ارسال و دریافت کنند.
تراکنشهای همتا به همتا (Peer-to-peer Transactions): ارزهای دیجیتال، تراکنشهای همتا به همتا (P2P) را فعال میکنند و به افراد این امکان را میدهند که مستقیماً بدون نیاز به شخص ثالث با یکدیگر تراکنش کنند. تراکنشهای P2P به ویژه در کشورهای در حال توسعه که خدمات بانکداری سنتی در دسترس نیستند یا بسیار گران هستند، میتواند مفید باشد.
فرصتهایی برای رشد آینده (فرصتهایی که ارزهای دیجیتال برای کشورهای در حال توسعه ایجاد کردهاند)

بازار ارزهای دیجیتال در کشورهای در حال توسعه فرصت های متعددی را برای رشد آینده ارائه میدهد. در اینجا به برخی از آنها اشاره می کنیم:
گنجاندن مالی: ارزهای دیجیتال میتوانند با ارائه ابزاری برای انجام تراکنشهای مالی بدون نیاز به حساب بانکی، به حل مسئله شمول مالی کمک کنند.
این امر به طور بالقوه میتواند بازارهای جدیدی را باز کند و فعالیت اقتصادی را در کشورهای در حال توسعه افزایش دهد.
پرداخت های برون مرزی: ارزهای دیجیتال میتوانند پرداختهای برون مرزی را سریعتر و ارزانتر انجام دهند. این میتواند منجر به افزایش جریانهای ارسالی به کشورهای در حال توسعه شود که میتواند اقتصاد آنها را تقویت کند.
تامین مالی خرد (Microfinance): ارزهای دیجیتال میتوانند دسترسی افراد به تامین مالی خرد را آسانتر کنند، که برای مشاغل کوچک و افرادی که نمیتوانند به اشکال سنتی تامین مالی دسترسی پیدا کنند، ضروری است.
“ تامین مالی خرد نوعی خدمات مالی است که وامهای کوچک، حسابهای پسانداز و سایر محصولات مالی را به افراد یا مشاغل کمدرآمدی که معمولاً به خدمات بانکداری سنتی دسترسی ندارند، ارائه میکند. هدف موسسات مالی خرد (MFIs) کمک به این افراد برای بهبود وضعیت اقتصادی خود با فراهم کردن دسترسی به اعتبار است که میتواند برای شروع یا گسترش یک تجارت کوچک، خرید تجهیزات یا موجودی یا پوشش هزینه های غیرمنتظره مورد استفاده قرار گیرد.
تامین مالی خرد اغلب با کشورهای در حال توسعه همراه است، جایی که نرخ فقر بالا است و دسترسی به خدمات بانکی محدود است. با این حال، تامین مالی خرد نیز در کشورهای توسعه یافته به عنوان راهی برای حمایت از جوامع محروم و ترویج شمول مالی محبوبیت پیدا کرده است.
“مفهوم تامین مالی خرد مبتنی بر این ایده است که حتی مقادیر اندک اعتبار میتواند تأثیر قابل توجهی بر زندگی افراد کم درآمد و خانواده های آنها داشته باشد”
نوآوری: توسعه ارزهای دیجیتال نیازمند نوآوری و تخصص فنی است که میتواند باعث رشد در بخش فناوری و ایجاد فرصتهای شغلی شود.
حمایت دولت: دولتها میتوانند نقش مهمی در ارتقای رشد صنعت و بازار ارزهای دیجیتال در کشورهای در حال توسعه ایفا کنند. با اجرای مقررات حمایتی و سرمایه گذاری در زیرساختهای لازم، دولتها میتوانند محیط مساعدی را برای رونق این صنعت ایجاد کنند.
چطور ارزهای دیجیتال موجب رشد تکنولوژی و ایجاد فرصتهای شغلی میشود؟
توسعه ارزهای دیجیتال میتواند باعث رشد در بخش فناوری و ایجاد فرصت های شغلی از چند طریق شود:
تخصص فنی (تکنیکال): توسعه و نگهداری یک ارز دیجیتال به تخصص فنی تخصصی مانند برنامه نویسی، رمزنگاری و امنیت نیاز دارد. با رشد بیشتر بازار ارزهای دیجیتال در کشورهای در حال توسعه، تقاضا برای افراد حرفهای با این مهارتها افزایش مییابد.
استارتآپها: توسعه ارزهای دیجیتال میتواند به ایجاد استارتآپهایی با تمرکز بر توسعه و ارائه خدمات مرتبط مانند صرافی،
کیف پول ارز دیجیتال و پردازش پرداخت منجر شود. این استارتاپها میتوانند سرمایه گذاری را جذب کنند، شغل ایجاد کنند و به رشد بخش فناوری کمک کنند.
تحقیق و توسعه: توسعه ارزهای دیجیتال به تحقیق و توسعه مداوم برای بهبود امنیت، مقیاس پذیری و قابلیت استفاده آنها نیاز دارد. این فرصتهایی را برای محققان، توسعهدهندگان و دیگر متخصصان شاغل در زمینههای مرتبط ایجاد میکند.
پذیرش (آداپته شدن): با پذیرش بیشتر افراد از ارزهای دیجیتال، نیاز شدیدی به کسب و کارهایی وجود خواهد داشت که آنها را به عنوان نوعی پرداخت بپذیرند. این امر میتواند منجر به ایجاد مشاغل جدید در صنایعی مانند دیجیتال مارکتینگ، بازارهای آنلاین و خدمات مالی شود.
به طور کلی، رشد بازار ارزهای دیجیتال در کشورهای در حال توسعه میتواند با ایجاد تقاضا برای مهارتهای تخصصی، حمایت از ایجاد استارتآپها، ترویج تحقیق و توسعه، و ایجاد پذیرش در صنایع مختلف، باعث رشد در بخش تکنولوژی شود.
چالشهای رشد ارزهای دیجیتال در آینده
نبود زیرساخت: کشورهای در حال توسعه اغلب فاقد زیرساختهای لازم مانند اتصال به اینترنت پایدار و منبع تغذیه قابل اعتماد برای حمایت از رشد صنعت و بازار ارزهای دیجیتال در کشورهای در حال توسعه هستند.
نگرانی های امنیتی: ارزهای دیجیتال اغلب با نگرانیهای امنیتی مانند هک و سرقت همراه هستند. این به طور بالقوه می تواند افراد را از پذیرش آنها منصرف کند، به خصوص کسانی که در استفاده از آنها مهارت کافی ندارند.
عدم آگاهی: بسیاری از مردم در کشورهای در حال توسعه هنوز از ارزهای دیجیتال آگاه نیستند یا نحوه عملکرد آنها را نمیدانند. این میتواند مانع پذیرش و رشد آنها در این کشورها شود.
مقررات دولتی: در حالی که مقررات حمایتی میتواند رشد صنعت و بازار ارزهای دیجیتال در کشورهای در حال توسعه را ارتقا دهد، مقررات سختگیرانه نیز میتواند رشد آنها را محدود کند. برخی از دولتها ممکن است ارزهای دیجیتال را تهدیدی برای پول ملی یا سیستم مالی خود بدانند و مقرراتی را اعمال کنند که استفاده یا عملکرد آنها را محدود میکند.
در نتیجه…
بازار ارز دیجیتال در کشورهای در حال توسعه پتانسیل قابل توجهی برای رشد و نوآوری دارد. با این حال، چالشهای متعددی نیز وجود دارد که برای تحقق کامل این پتانسیل باید مورد توجه قرار گیرد. کشورهای در حال توسعه با پرداختن به این چالشها و ایجاد یک محیط مساعد برای رشد ارزهای دیجیتال، می توانند شمول مالی را بهبود بخشند، فعالیتهای اقتصادی را تقویت کنند و فرصتهای جدیدی را برای مشاغل و افراد ایجاد کنند.
دولتها، بازیگران بخش خصوصی و سازمانهای بینالمللی همگی نقش مهمی در حمایت از رشد بازار ارز دیجیتال در کشورهای در حال توسعه دارند.